Onze vereniging
Jeu de boulesverening ‘t Zwijntje is Apeldoorns oudste en tevens grootste vereniging. De vereniging is opgericht op 23 februari 1980. De naam van de vereniging is een vrije vertaling van het Franse woord “Cochonnet” (biggetje). De cochonnet bij het boulen is het kleine balletje (butje).
Na jaren van spelen in het Oranjepark en aan de Pinksterbloem hebben wij op 15 september 1995 onze eigen accommodatie betrokken. In deze accommodatie aan de Schoonbroeksweg kunnen wij zowel binnen als buiten onze sport beoefenen. Een binnenhal (boulodrome) die uniek is in deze omgeving. De hal en het buitenterrein zijn geschikt voor nationale – en internationale wedstrijden.
‘t Zwijntje is aangesloten bij de Nederlandse Jeu de Boulesbond (NJBB). De NJBB is op haar beurt weer aangesloten bij de Federation International de Pétanque en Jeu Provencal (FIPJP). Alle NJBB verenigingen in Nederland zijn ondergebracht in acht districten. Onze vereniging is ingedeeld district Oost.
Petanque Historie
De Romeinen speelden al een spel waarbij de speler een bal, gemaakt van hout en bedekt met ijzer of beslagen met spijkers, zo dicht mogelijk bij een “but” moest gooien. Zij hebben het spel in Gallië (Frankrijk) geïntroduceerd.
Petanque zelf is ontstaan in 1910 als variant van het “Jeu Provençal”. In het Jeu Provençal wordt de bal geplaatst na het nemen van een stap uit een cirkel of geschoten na een aanloop van drie passen. In de nieuwe spelvariant blijft de speler in de cirkel met met beide voeten aan de grond, in het Frans “pied tanqué” en in het provencaals “Ped Tanco”.
Er zijn in Nederland waarschijnlijk meer dan 100.000 mensen die petanque spelen, waarvan het overgrote deel alleen tijdens de vakantie. In Nederland zijn er ruim 200 verenigingen aangesloten bij de Nederlandse Jeu de Boules Bond (NJBB) met meer dan 17.000 leden die de sport in wedstrijd- of recreatief verband beoefenen. Daarnaast zijn er een groot aantal verenigingen die niet aangesloten zijn bij de NJBB. Spelers die aan onder auspiciën van de NJBB georganiseerde toernooien en competities mee willen doen moeten lid zijn van een vereniging die wel aangesloten is bij de NJBB.
Inmiddels is petanque door de sportkoepel NOC*NSF erkend als topsport.
Spelmateriaal
Petanque wordt gespeeld met een aantal metalen ballen (boules) en een houten balletje (but).
De Boules
Voor het spelen in clubverband, competitie en bij toernooien (licentie-spelers) mag alleen met goedgekeurde wedstrijdboules worden gespeeld. Het gewicht ligt tussen de 650 en 800 gram per stuk met een diameter tussen de 70,5 en 80 millimeter. Het merkteken van de fabrikant, het gewicht in cijfers en de serienummer van de boule moeten in de boules zijn gegraveerd en steeds goed leesbaar zijn. Het oppervlak is glad of voorzien van een of meer groeven.
De keuze van de boules wordt met name bepaald door de grootte van de hand en de rol die de speler in een team gaat spelen. Degene die bijlegt of plaatst (pointeur) gebruikt over het algemeen kleine, zware, harde boules met meerdere groeven. Een schutter (tireur) gebruikt grote, lichte en zachte boules met een glad oppervlak. De boules van de midden speler (milieu) houden het tussen die van een pointeur en de tireur.
Het is verstandig te beginnen met een set boules waar men beide kanten mee uit kan en pas na verloop van tijd een definitieve set aan te schaffen.
But
De but wordt in Frankrijk wel cochonnet (zwijntje) genoemd. Het houten balletje heeft een diameter van 30mm en is eventueel geverfd voor een betere zichtbaarheid.
Overige uitrusting
Er zijn natuurlijk nog meer materialen die handig zijn bij het spelen van petanque, zoals:
– Een tasje of kistje om het materiaal in op te bergen.
– Een rolmaat om de afstand tussen but en boules te meten.
– Een doekje om de boules te schoon te maken.
– Een magneet aan een touwtje om de boules op te rapen van de grond.
– Een teller om de stand bij te kunnen houden.
– Puntig stokje of spijker om een cirkel te tekenen.
Spelregels
- De toss bepaalt welk team begint.
- Elk team krijgt 6 boules (2 boules per speler).
- Het team dat de toss wint kiest de baan en bepaalt de plek van de werpcirkel (1 meter van de kant) en werpt het butje vanuit de werpcirkel tussen de 6 en de 10 meter op minstens 1 meter van een obstakel.
- Het team (Team A) dat het but heeft gegooid, gooit ook de eerste boule. Het is de bedoeling om de boule zo dicht mogelijk bij het but te plaatsen.
- De eerst volgende boule wordt gegooid door de tegenpartij (Team B). Team B probeert haar eerste boules dichter bij het but te plaatsen. Het is toegestaan de boule van de tegenstander (Team A) of het but weg te stoten.
- Zolang de positie van de boule van Team B ten op zichte van de boule van Team A niet verbetert, blijft Team B aan beurt. Als Team B een betere boule gooit, gaat de beurt over naar de andere partij (Team A).
- Iedere boule die dichter bij het but ligt dan de boule van de tegenstander levert één punt op. Alleen de winnaar krijgt punten.
- Als een team geen boules meer heeft, kan de tegenpartij proberen nog meer boules beter te plaatsen.
- Als alle boules gespeeld zijn, krijgt het winnende team net zoveel punten als het aantal boules dat beter ligt dan de beste boule van de tegenpartij.
- Het team die de voorgaande werpronde heeft gewonnen, begint de volgende werpronde en gooit het but.
Als alle boules gespeeld zijn, de uitslag is overeengekomen en de dertien punten nog niet zijn bereikt, dan begint de nieuwe speelronde aan de overzijde van het speelveld.
Het team dat als eerste 13 punten heeft gemaakt, is winnaar.
Voor de complete regels zie Reglement voor de Petanquesport (RPS).
Alle regels van de Nederlandse petanque sport zijn terug te vinden op NLpetanque.nl
Voor jond en oud
“Jeu de Boules” is de Franse verzamelnaam voor aan elkaar verwante balspelen waarvan petanque de meest verspreide variant is.
Petanque is een sport die je moeiteloos in contact brengt met andere mensen en die geen leeftijdsbeperking kent. Jongeren, ouderen, mannen en vrouwen spelen met of tegen elkaar. Kortom een zeer sociaal spel voor mensen van 8 tot 80 jaar en zelfs ouder!
Petanque kan in wedstrijd- of recreatief verband beoefend worden en biedt, zeker als het serieus beoefend wordt, zoveel spanning en vereist zoveel precisie, concentratievermogen en vaardigheid, dat het ook voor jongeren een zeer aantrekkelijke sport is.
Ook door de Nederlandse hartstichting wordt petanque als sport aanbevolen omdat het lichaam niet te zwaar wordt belast maar men toch lekker buiten in beweging is.
Bij petanque denkt men onterecht aan een sport die alleen zomers buiten wordt beoefend. Ook in de winter en bij slecht weer kan gespeeld worden. ‘t Zwijntje beschikt over een schitterende accommodatie, speciaal aangelegd voor deze sport.
Naast de aanschaf van het spelmateriaal en de clubcontributie brengt deze sport weinig kosten met zich mee.
Mocht u na dit lezen belangstelling hebben in petanque, kunt u altijd informatie vragen bij een van onze club- of bestuursleden. Of kom op een van de clubavonden vrijblijvend een kijkje nemen. Reageert u liever via e-mail, mail dan naar jbv @ zwijntje.nl.